Tuesday, December 18, 2012

Jurrasic Park

Hotspot Hawaii. In de serie :"Hoe ontstonden de Hawaii eilanden ?". Les 1 : platentektoniek. Het aardoppervlak bestaat uit verschillende platen die traag glijden over de gesmolden kern van de aarde.

Getuigen daarvan zijn de vele aardbevingen die zich voordoen op de plaats waar 2 platen elkaar ontmoeten. Zo is de San Andreasbreuk in Californië, wereldberoemd voor de talloze aardbevingen die hij veroorzaakt in steden zoals San Francisco en Los Angeles die op de breuklijn gelegen zijn.

Een ander voorbeeld is het Himalayagebergt dat ontstaan is doordat er 1 plaat onder een andere plaat gedoken is en zo de bovenliggende plaat omhooggeduwd heeft. Met als resultaat de gigantische bergen ala Mount Everest. Sterk staaltje platentektoniek als je het mij vraagt.

Terug naar Hawaii. Wat maakt Hawaii zo speciaal ? Wel, de Canadese geofysicus J. Wilson ontdekte in 1963 dar er onder the Big Island van Hawaii zich een hotspot bevindt, dit is een plaats van extreme hitte onder de tektonische plaat.

De hitte doet de Pacifische plaat erboven gedeeltelijk smelten, met een constante bron van lava tot gevolg. De lava, die lichter is dan het omringende vaste rotsten, rijst zo naar het aardoppervlak of de zeebodem. In het geval van Hawaii was het eerst de zeebodem. Elke eruptie doet de onderwatervulkaan groeien. eens hij boven water komt heb je een nieuw vulkanisch eiland !
inzoomen : klik op de foto

Doordat de Pacifische plaat constant in beweging is, schijft de vulkaan na verloop van tijd over de hotspot. Afgesneden van de lavastroom, wordt de vulkaan een slapende vulkaan.

Voor de kust van de Big Island is er zich al een nieuwe onderwatervulkaan aan het vormen met de naam Loi'ihi. Over ettelijke duizenden jaren wanneer de vulkaan boven water komt, zal u zo op vakantie kunnen gaan naar dit nieuwe eiland.

Aan de andere kant van de eilandenketen heb je het oudste eiland Kauai (5,1 miljoen jaar oud t.o.v. 400.000 jaar the Big Island) Kauai zal uiteindelijk onder de zeebodem verdwijnen door erosie. Westwaarts van Kauai liggen zo reeds duizenden km aan door erosie onder het zeeoppervlak vergeten eilanden.

"Back in the day" waren deze eilanden de favouriete vakantiebestemmingen van de Dinosauriërs. Misschien daarom dat Steven Spielberg zijn blockbuster op het oudste van de Hawaii eilanden liet afspelen. Jawel in Jurassic Park ziet u naast de dino's ook de natuurpracht van het eiland Kauai ! Misschien nog een ideetje voor een koude decemberavond bij de gezellige open haard : "Kijk met uw digibox nog eens naar deze bioscoophit van weleer."

No comments:

Post a Comment